Przychodzą takie momenty w życiu każdego studenta języka obcego, kiedy zaczynasz się trochę niecierpliwić i z głębokim westchnieniem się zastanawiasz, jak długo właściwie musisz się uczyć, żeby przyzwoicie w danym języku mówić?
Niezależnie od poziomu, do jakiego chcesz dojść, od bazowo-komunikatywnego (A2) do poziomu eksperckiego (C1), pytanie o ilość czasu i energii poświęconej na naukę jest pytaniem dosyć ważkim. Wielu studentów zadaje mi to pytanie, a ja odpowiadam: to zależy;) Od czego? Od kilku czynników, które przedstawiam poniżej.
Języki, które już znasz
Im więcej, tym lepiej, rzecz jasna;) Jeśli mówisz w kilku językach obcych, to w ogóle jesteś wymiataczem, ale wystarczy, że znasz na jakimś poziomie (od A1 w górę) jakikolwiek język obcy. Im jest on bliżej spokrewniony z językiem, którego się uczysz, tym szybciej nauka będzie szła. I tak, jeśli uczyłeś się kiedyś francuskiego (= język romański), a chcesz zacząć poznawać hiszpański (= język romański), to nauka będzie Ci iść o wiele szybciej, niż kiedy np. mówisz po węgiersku, a chcesz zacząć się uczyć japońskiego. Jeśli nie jesteś pewien, jak bardzo spokrewnione są języki, które znasz i których się uczysz, lub których uczyć się zamierzasz, to takie szczegółowe drzewo języków, podzielonych według podobieństw („rodzin”) językowych, możesz zobaczyć na tym imponującym plakacie Minny Sundberg (po angielsku).
Język, którego się uczysz
Będzie tu działać zasada podobieństw językowych – patrz punkt wyżej. Jeśli uczysz się rosyjskiego, to nauka będzie Ci siłą rzeczy iść o wiele szybciej, niż nauka chińskiego. A to dlatego, że rosyjski i polski są o wiele bardziej spokrewnione, niż chiński i polski. Jeśli nie jesteś pewny, jak trudny do nauki jest dany język, to taką subiektywną listę najtrudniejszych i najłatwiejszych do nauki języków – z punktu widzenia rodzimego użytkownika języka angielskiego – znajdziesz tutaj (po angielsku).
Doświadczenie w nauce języków w ogóle
To punkt programu, który często dziwi studentów. Bo jakie ma znaczenie, czy kiedyś się uczyłeś szwedzkiego, skoro teraz chcesz poznać niemiecki? Ano ma, a to z prostej przyczyny: samo wyrobienie w sobie nawyku nauki, poznanie strategii i technik nauki dopasowanych do Twojego stylu uczenia się zajmuje trochę czasu. Jeśli więc uczyłeś się już kiedyś i odkryłeś, jakie techniki nauki są dla ciebie najbardziej optymalne, to kolejnego języka będziesz się uczyć o wiele szybciej.
Ile czasu dziennie się uczysz
Dodam, że zrywy do nauki raz w tygodniu na siedem godzin nie są równe codziennej, godzinnej nauce. Generalna zasada brzmi: im więcej i regularniej, tym szybsze efekty. Jeśli nie umiesz określić, ile potrzebujesz się uczyć, żeby dojść do konkretnego poziomu językowego, liczbę godzin nauki vs. poziom językowy możesz sobie sprawdzić (w przybliżeniu, oczywiście) np. na tej stronie UMCS. Na zakończenie, i ku inspiracji, dodam, że za przyzwoity czas nauki uznaje się wszystko powyżej 30 minut dziennie.
Techniki nauki
Techniki nauki muszą być, rzecz jasna, dostosowane do celów językowych. Najprostszym wyjaśnieniem tego, jaką metodę należy dobrać pod cele językowe, jest: żeby nauczyć się pisać, musisz ćwiczyć pisanie, żeby płynnie mówić w danym języku – ćwiczyć mówienie z lektorem albo z kolegą z tandemu językowego. Żeby bez problemów słuchać podcastów i TED Talków w języku obcym – musisz się ich sporo nasłuchać, i tak dalej.
Często zdarza się, że stosujemy metody nie do końca dobrane pod efekt, jaki chcemy osiągnąć. Klasycznym przykładem są studenci, którzy, aby nauczyć się mówić w danym języku, uczą się z Duolingo. O ile Duolingo to pocieszna apka, która może Ci pomóc trochę odświeżyć słownictwo i jest miłym dodatkiem do nauki, to płynnie mówić w danym języku nijak Cię nie nauczy (wybaczcie, wielbiciele Duolingo!). Więcej o technikach nauki dla zabieganych możesz przeczytać w tym artykule.
Co w danym języku chcesz osiągnąć
Czy zależy Ci raczej na płynnym mówieniu, na pisaniu maili, a może po prostu na czytaniu w języku obcym? Każda z tych umiejętności wymaga dobrania odpowiednich technik nauki (patrz punkt wyżej), i każda będzie wymagać trochę innego nakładu czasu. Najmniej czasu będziesz potrzebować na umiejętności pasywne, czyli na czytanie i słuchanie, a najwięcej – na umiejętności aktywne, czyli na pisanie i mówienie. Generalny ranking podstawowych czterech umiejętności językowych przedstawia się następująco:
Czytanie (najłatwiejsze)
Słuchanie
Mówienie
Pisanie (najtrudniejsze)
A jak Ty uczysz się języków? Dodałbyś coś do powyższej listy? Daj znać w komentarzu!